Dermatologiya, Dəri xəstəlikləri, Dermatoloji xəstəliklər, Dermatoloqun vəzifələri

DERMATOLOGİYA 

- kliniki təbabətin, dərinin strukturunu və funksiyalarını normada və patologiyada öyrənən, həmçinin dəri xəstəliklərinin müalicəsi və profilaktikası ilə məşğul olan sahəsidir.

Dermatologiya (yunan sözü olub "derma" – dəri, "logos" – öyrənmək deməkdir) — dərinin struktur quruluşu və funksiyalarını normada və hər hansı bir patalogiya zamanı müəyyən edərək, dəri xəstəliklərinin diaqnostika, müalicə və profilaktikası ilə məşğul olan bir sahədir.

Dəri xəstəlikləri

Dəri xəstəliklərinin əmələ gəlmə səbəbləri müxtəlifdir. Dəri həmişə xarici mühit faktorlarının təsirinə məruz qalır (bakteriyalar,  ibtidailər, göbələklər və s.). Digər tərəfdən dəri daxili orqanlarla da sıx əlaqədədir. Buna görə də daxili orqanların hər hansı bir xəstəliyi dəriyə də təsir göstərə bilər.

Dəri xəstəliklərinin kliniki əlamətlərini bir neçə qrupa ayırmaq olar:

• Bütövlükdə orqanizm tərəfindən meydana çıxan simptomlar (bədən temperaturunun yüksəlməsi, ümumi zəiflik və s.)
• Subyektiv dəri əlamətləri (dərinin həssaslığının artması və ya azalması, qaşınma, dartılma, avazıma, ağrı və s.)

Dəri xəstəlikləri çox yayılmışdır.

Kütləvi araşdırmalar dəri xəstəliklərinin daha da çox yayılmasını göstərir. Əhalinin çoxu dermatozlardan əziyyət çəkir, lakin müalicəyə ehtiyacı olan xəstələrdən, 10%-dən azı həkimə müraciət edir. Dəri əlamətləri bir çox daxili xəstəliklərdə olur. Bəzi dəri xəstəlikləri isə, əksinə, başqa orqanların zədələnməsi ilə əlaqədar deyil, lakin adi həyat tərzi aparmağa, idmanla məşğul olmağa imkan vermir, ünsiyyət dairəsini məhdudlaşdırır, bəzən də işləmək imkanından məhrum edir.
 

Dermatoloji xəstələrin şikayətləri

• Qaşınma
• Göynəmə(yandırma)
• Ağrı,sancılar
• Dəridə müxtəlif səpkilərin yaranması,

Dəri xəstəliklərini yaradan səbəblər çoxdur.
Bunlar həmdə müxtəlif virus və infeksiyalar, həmçinin daxili orqanların xəstəlikləri ola bilər. Premium klinikasında olan yüksək ixtisaslı həkim- dermatoloqumuz sizin dəri xəstəliklərinizin probleminin həllinə kömək edəcək, zəruri müayinələr və rasional müalicə təyin edəcək. Dəri xəstəliklərinin terapiyasında hər pasientə fərdi yanaşma, anamnezin dəqiq yığılması, əmək və gündəlik həyatın bütün xüsusiyyətlərinin nəzərə alınması, xəstənin psixiki xüsusiyyətləri vacib əhəmiyyət kəsb edir. Bu cür həkim strategiyası optimaldır və təkcə dermatoloji aspektdə diaqnostik alqoritmin qorunmasına deyil, həm də çox vaxt başqa yanaşı gedən xəstəlikləri, latent fazada, yəni xəstəliyin dönməz xarakter aldığı məqamdan çox əvvəl aşkar etməyə imkan verir.
Dermatoloji patologiyanın müalicəsi medikamentoz, yerli, fizioterapevtik, ümumi bərkidici, müasir üsulların aktiv cəlb olunması ilə təyin olunur.
Akne Vulgaris - yeniyetmə civzələri, dəri piy vəzlərinin irinli iltihabı ilə xarakterizasiya olunan, xroniki, tez-tez residivləşən xəstəlikdir.
Akne, orqanizmdə androgenlərin balansının pozulması və nəticə kimi, piy ifrazının çoxalması nəticəsində əmələ gəlir. Dəri piy vəzlərinin axarları dəri piyi ilə qapanır və qara civzələr-komedonlar yaranır. Qapanmış axarlarda qalan piy çürüməyə başlayır və patogen mikroflora üçün əlverişli qida mühiti yaradır, xüsusi ilə kokkvari, korinebakteriyalar, propionbakterialar üçün.
Əksərən xəstəlik 15-18 yaşında əmələ gəlir ki, bu da cinsi yetişkənliklə əlaqədardır, lakin əlverişsiz amillərin təsiri nəticəsində istənilən yaşda yarana bilər. Aknenin yaranmasına irsi meyl, daxili sekresiya vəzlərinin funksiyasının pozulması, həzm sisteminin pozulması, hipovitaminoz, qeyri rasional qidalanma(çoxlu yağlı, karbohidratlı yemək qəbulu) zəmin yaradır. Əsas kliniki əlamətlər-dəridə komedonların, papulo-pustulyoz səpkilərin əmələ gəlməsi. Adətən komedonun ətrafında iltihab prosessi inkişaf edir:komedon qırmızı və ya göyümtül-qırmızı rəgdə konus formasında papulaya çevrilir. Belə papulanın mərkəzində balaca pustula əmələ gələ bilər-onda papulopustulyoz civzələrdən danışırlar. İltihab prosessi müxtəlif dərinliklə xarakterizasiya olunur, bununla bağlı iki cür civzələr ayırırlar: indurativ civzələr-nahamar səthli geniş yayılmış infiltratlar, və fleqmonoz civzələr-iltihab prosessi dərinin dərin qatlarına toxunur, asta və uzun müddətli inkişaf edir. Bəzi hallarda civzələr birləşməyə meylli olur. Xüsusən nekrotik akne seçilir, bu zaman follikulun dərinliyində toxuma hüceyrələrinin nekrozu inkişaf edir. Fərziyyəyə görə onun inkişafı streptokokk təbiətlidir. Çox vaxt 30-50 yaş arası kişilərdə yaranır, alın və gicgah nahiyəsində yerləşir və hemorragik möhtəviyyatlı pustula təşkil edir. Belə civzələr yox olduqdan sonra dəridə çapıqlar qalır. Akne-keloid –civzələrin ayrıca bir növüdür, əsasən 20-40 yaşlı kişilərdə rast gəlinir. Adətən ənsə və boyunun arxa səthində yerləşir. Onların ətrafında dəri kəskin qalınlaşıb,saçlar topalarla bitir. Özlərindən sonra keloid çapıqlar qoyur.
 

Aknenin müalicəsi
Müalicə kompleks olur. Diaqnostika xəstəliyin kliniki əlamətləri əsasında aparılır və adətən çətinlik təşkil etmir. Diaqnozun təstiqi üçün patohistoloji müayinə tətbiq oluna bilər. Differensial diaqnoz rozaseanın pustulyoz mərhələsi ilə pustulyoz civzəli sifilid ilə aparılır.
Müalicə üçün xəstəyə antibakterial preparatlar, həmçinin,dəri piy vəzlərinin ifrazını idarə edən(roakkutan), antibiotiklər(tetrasiklin), aromatik retinoidlər, antiandrogen preparatlar təyin olunur. Kandidozun qarşısını almaq üçün antibakterial terapiyanı nistatinin qəbulu ilə birləşdirirlər. Ağır hallarda(uzun müddetli gedişdə və ya ağır kliniki əlamətlər zamanı) immunokorreksiya edən(dekaris) və mikrob əleyhinə(metronidazol) vasitələr təyin olunur. Yerli göstərişlər:tərkibində antibiotik, kükürd, rezorsin, salisil turşusu, Vidal südü, differin olan piysizləşdirici və dezinfeksiya edici məhlullarla dərinin təmizlənməsi. Dərman preparatlarından əlavə A,C,E,B qruppu vitaminlər, mikroelementlər təyin olunur. Fizioterapevtik prosedurlar tövsiyyə olunur:Ultrabənövşəyi şüalanma, elektrokoaqulyasiya, elektroforez, krioterapiya. Müalicə kursu 2-3 ay davam edir, sonra 2-3 ay ərzində köməkçi terapiya olur.
Aknenin profilaktikası vaxtı vaxtında yağlı seboreyanın aşkarlanması və müalicəsi, həmçinin dərinin gigiyenik vəziyyətdə saxlanmasıdır. Sağlamlığinizi Premium klinikasının peşakar həkimlərinə etibar edin .

Dermatoloqun vəzifələri nədən ibarətdir?

Dəri xəstəliklərinin diaqnostika və müalicəsi;

Dermatoloji prosedurların aparılması (ayaqda döyənək, üzdə gənə, qribok xəstəliyinin müalicəsi);

Epidemiya əleyhinə tədbirlərdə iştirak, dərinin yoluxucu patologiyasını aşkarladıqda sanitar-epidemioloji stansiya ilə əlaqə yaratmaq;

Dispanserizasiya;

Tibbi sənədləşmənin aparılması.

Dermatoloqa qoyulan tələblər

Əsl mütəxəssis ali tibbi təhsilə malik olmalıdır. Bundan əlavə pasiyentlərlə işləməyi bacarmalı, xəstə psixologiyasını anlamalıdır.