Nevroloji
sinir sisteminin fiziologiyası və xəstəlikləri ilə məşğul olan tibb elmidir. Sinir sistemi; beyin, onurğa beyni (onurğa beyni) və periferik sinir sistemindən ibarətdir. Bu üç şöbənin hər hansı birində inkişaf edən və cərrahi müdaxilə tələb etməyən xəstəliklər nevrologiya şöbəsində müalicə olunur. Nevrologiya böyüklər və uşaq nevrologiyası olaraq iki ayrı sahəyə bölünür. Nevrologiya şöbəmizdə mütəxəssislərimiz intensiv terapiya tələb edən xəstəliklərin təqibində reanimasiya xidmətləri, ambulator və stasionar müalicə xidmətləri göstərir.
Nevrologiya hansı xəstəlikləri müalicə edir?
Serebrovaskulyar Xəstəliklər: Serebral damar xəstəliklərinə beyin qansızmaları və beyin damarlarının tıxanması daxildir. Xalq arasında iflic adlandırılan insult beyin damarlarından birinin tıxanması və beynin həmin hissəsinin qidalana bilməməsi zamanı baş verir və müxtəlif nevroloji təzahürlər şəklində özünü göstərə bilər. Tıxanmış damarın qidalandırdığı nahiyələrdə hüceyrə ölümü baş verir və bölgədən asılı olaraq bədənin bir tərəfində güc itkisi, nitq itkisi, başgicəllənmə, görmə pozğunluğu və huşun itirilməsi müşahidə edilə bilər. Nevroloqlar tıxanmış damarı və təsirlənmiş ərazini aşkar etmək və müalicəni təşkil etmək üçün Maqnetik Rezonans Görüntülemə (MR) və ya Kompüter Tomoqrafiyasından (KT) istifadə edirlər. Damarların tıxanması ilə yanaşı, qan təzyiqi ilə bağlı beyin qansızmaları və venaların tıxanması nəticəsində yaranan venoz qanaxmalar da beyin-damar xəstəlikləri sırasındadır. Cərrahi evakuasiya tələb etməyən beyin qanaxmalarının təqibi və müalicəsi də nevroloqlar tərəfindən həyata keçirilir. Huşunu itirən və tənəffüs və ya ürək dəstəyinə ehtiyacı olan xəstələr reanimasiya şöbəsində, intensiv terapiya dəstəyinə ehtiyacı olmayan xəstələr isə klinikada müalicə alırlar.
Epilepsiya:
- Xalq arasında epilepsiya və ya qıcolma kimi tanınan epilepsiya nevrologiya bölməsinin izlədiyi xəstəliklər arasındadır. Epileptik tutmaların ən çox yayılmış növü qol və ayaqlarda qeyri-ixtiyari hərəkətlər, huşunu itirmə, ağızda köpük əmələ gəlməsi və sidik ifrazının pozulması ilə özünü göstərən generalizə olunmuş tonik-klonik tutmalardır. Epilepsiyanın təqib və müalicəsində istifadə edilən əsas müayinə üsulu EEG-dir. Epilepsiya uşaqlıqda başlaya bilər, baxmayaraq ki, yetkinlik dövründə nadir hallarda baş verə bilər. Yetkinlik dövründə baş verən qıcolmalarda şəxs mütləq nevroloqa müraciət etməli və lazımi müayinələri aparmalıdır. İlk növbədə edilməli olan müayinələr MRT və EEG-dir. Epilepsiya müalicəsi antiepileptik dərmanlarla nevroloqlar tərəfindən aparılır. Xəstəxanamızda həm böyüklər, həm də uşaq EEG
- Baş ağrısı: Baş ağrısı cəmiyyətimizdə ən çox rast gəlinən şikayətlərdən biridir. Migren və ya gərginlik tipli baş ağrıları ən çox görülən baş ağrılarıdır. Xəstənin şikayətlərinə və baş ağrısının növünə görə diaqnoz qoyulur. Baş ağrısının diaqnostikası və müalicəsi nevrologiya bölməsi tərəfindən həyata keçirilir. Ümumiyyətlə, xəstələrin müalicəsi anamnez əsasında və ya nevroloqun lazım bildiyi zaman MRT və ya KT kimi görüntüləmə üsulları tətbiq edilərək təşkil edilir.
- Demans (Demans): Gənc yaşlarda unutqanlığın ən çox görülən səbəbi depressiya olsa da, insan ömrünün uzanması səbəbindən cəmiyyətdə demans halları artmaqdadır. Yaşlılarda demansın ən çox görülən səbəbi Alzheimer xəstəliyidir. Unutqanlıqla başlayan şikayətlər, bilişsel fəaliyyətlərin azalması, düşüncə pozğunluqları, gündəlik işləri yerinə yetirməkdə çətinlik, yeməkdən imtina, geri çəkilmə kimi şikayətlərlə irəliləyir. Alzheimer xəstəliyindən başqa beyin damarlarının strukturunda pozğunluqlar səbəbiylə demans da görülə bilər. Bu xəstəliklərin təqibi və müalicəsi nevroloqlar tərəfindən həyata keçirilir.
- Hərəkət pozğunluqları : Hərəkət pozğunluqlarına Parkinson xəstəliyi, distoniya, əsas tremor, diskineziyalar, narahat ayaq sindromu kimi xəstəliklər daxildir. Əllərdə titrəmə, qeyri-ixtiyari hərəkətlər, mimikanın itirilməsi, yeriş pozğunluğu ilə xarakterizə olunan Parkinson xəstəliyinin diaqnozu və müalicəsi nevrologiya şöbəsi tərəfindən həyata keçirilir. Parkinson xəstəliyindən başqa əllərdə titrəmə, sarkaç kimi yellənmə, gecələr ayaqlarda qeyri-ixtiyari hərəkətlər, yanma kimi şikayətləriniz varsa, lazımi müalicələr işığında həkimə müraciət edərək şikayətlərinizdən xilas ola bilərsiniz. nevroloji bölmələr.
- Yuxu pozğunluqları: Artan stress mənbələri ilə yuxu pozğunluqları günümüzün ən çox yayılmış sağlamlıq problemlərindən birinə çevrilib. Xoruldama, yuxu apnesi (yuxu zamanı nəfəs alma) kimi patologiyalar gecə yuxunuzun keyfiyyətini poza bilər, kifayət qədər yuxu qəbul etməməyə və daimi yorğunluq hissinə səbəb ola bilər. Bu vəziyyətlərin qiymətləndirilməsində mütləq edilməsi lazım olan polisomnoqrafiya (yuxu testi) həm evdə, həm də xəstəxana mühitində edilə bilər. Həm yuxunun qiymətləndirilməsində, həm də bəzi epilepsiya növlərinin diaqnostikasında istifadə edilən Yuxu EEG-si nevrologiya bölməsində də tətbiq edilir. Xorultuya bağlı yuxu pozğunluqlarının müalicəsində variantlardan olan CPAP, BPAP və ASV titrasiyası xəstəxanamızda tətbiq edilir.
- Demiyelinizə edən xəstəliklər: Miyelin qişanın sinir hüceyrələrini əhatə edən və sinir sisteminin fəaliyyətini davam etdirməsi üçün vacib olan izolyasiyaedici maddədir. Bu maddənin itirilməsinə bağlı olaraq, itkilərin inkişaf etdiyi sinir hüceyrələrinin funksiyalarından asılı olaraq müxtəlif nevroloji tapıntılar meydana gəlir. Ən çox görülən demiyelinizan xəstəlik dağınıq sklerozdur (MS). MS hücumlarda irəliləyir. Hücumlardan sonra şikayətlər azala bilər, yoxa çıxa bilər və ya qalıcı zədələr yarana bilər. Hücumun diaqnozu xəstədə yeni yaranan nevroloji zədələnmələrə əlavə olaraq MRT-də müşahidə edilən kontrastlı maddələri saxlayan lövhələrin olması ilə qoyulur. Hücum müalicəsinə əlavə olaraq, xəstələrin hücumun qarşısını alacaq müxtəlif profilaktik müalicə variantları var. MS xroniki xəstəlikdir və onun təqib və müalicəsi nevroloqlar tərəfindən aparılır. MS-dən başqa optik neyromielit (NMO),
- Əzələ Xəstəlikləri : Əzələ xəstəlikləri arasında ən çox rast gəlinən otoimmün xəstəlik Myastenia Graves, ən çox genetik yolla ötürülən xəstəlik isə Duchenne əzələ distrofiyasıdır. Bu xəstəliklərdə sinir-əzələ ötürülməsində pozğunluqlar olduğu üçün əzələlərin incəlməsi, əzələ kütləsinin azalması və əzələlərin yığılmasında pozğunluq müşahidə edilir. Myasthenia Graves ən çox göz əzələlərini əhatə edir. Gələcəkdə göz qapaqlarının sallanması, göz əzələlərində zəiflik və ikiqat görmə nəticəsində görmə pozğunluqları, çeynəmə və udmada çətinlik, qol və ayaq əzələlərində zəifləmə müşahidə edilir. Bu xəstəliklərin də diaqnozu və müalicəsi nevrologiya şöbəsində aparılır.
- Bu xəstəliklərlə yanaşı, başgicəllənmə (başgicəllənmə), üz iflici, üz ağrıları, şəkərli diabetlə bağlı sinir zədələnməsi (diabetik polineyropatiya) kimi xəstəliklərin diaqnostikası və müalicəsi də nevrologiya şöbəsi tərəfindən həyata keçirilir.
Nevrologiya şöbəsi
Nevroloqlar sinir sisteminin bütün hissələrini və sinir-əzələ xəstəliklərini əhatə edən geniş spektrli xəstəliklərin diaqnostikası, təqibi və müalicəsi ilə məşğul olurlar. Bu xəstəliklərin diaqnostikası və təqibində sinir ötürülmələrini ölçən müayinələr və görüntüləmə üsullarından istifadə edilir. Xəstəxanalarımızdakı nevroloji klinikalarda edilən testlərdən bəziləri aşağıdakılardır:
- Polisomnoqrafiya (Yuxu Müayinəsi) (Xəstəxana və Ev) : Yuxu pozğunluqlarının diaqnozunda istifadə edilən polisomnoqrafiya testi, yəni yuxu testi həm xəstəxanada, həm də evdə tətbiq edilir.
- EEG (Uşaq-Yeniyetmə, Yuxu-Oyanıq) : Epilepsiya və bəzi digər xəstəliklərin diaqnozu və təqibində istifadə edilən EEG testi uşaqlar və böyüklər üçün tətbiq oluna bilər.
- EMG (Uşaq-Yaşlı): Sinir-sinir, sinir-əzələ əlaqələri elektrik ötürülməsi ilə həyata keçirilir. Elektromieloqrafiya (EMG) testi sinirlər və sinir-əzələlər arasındakı əlaqə pozğunluqlarını ölçən elektrofizioloji testdir və nevroloqlar tərəfindən tətbiq edilir. Ən çox istifadə olunan ərazilər, Carpal Tunel Sindromu, Muspal Tunel Sindromu, Bel və Boyun yırtığı, Sinir-əzələ ötürmə pozğunluqları, üz iflici, diabetlə əlaqəli polineopatiya, ALS və ya Guillain Barre kimi mühərrik ziyanları . Çox mürəkkəb test olan EMQ-ni tətbiq etmək üçün uzunmüddətli təlim keçmək lazımdır. .
- Uyarılmış Potensiallar : Bəzi xəstəliklərin diaqnostikasında istifadə edilən SSEP (Somatosensory Evoked Potential), VEP (Visual Evoked Potential), BERA (Auditory Evoked Potential) kimi testlər, sinir sisteminin qıcıqlanmaya reaksiyasını ölçməklə həyata keçirilir. müəyyən bölgələrdən verilən elektrik cərəyanı.
Nevrologiya
Nevrologiya şöbələrində serebrovaskulyar qəza bölməsi, baş ağrısı, başgicəllənmə, serebrovaskulyar xəstəliklər , demiyelinizan xəstəliklər ( dağınıq skleroz ), epilepsiya , neyrodegenerativ xəstəliklər ( Alzheimer , Parkinson xəstəliyi ), sinir-əzələ xəstəlikləri, periferik sinir sistemi xəstəlikləri. və müalicə xidmətləri.
Bölmələrimizdə elektrofiziologiya laboratoriyasında EEG, EMQ, evoked potensial tədqiqatları aparılır.
Nevroloji Xidmətlər
- Nevrologiya şöbəmizdə; miqrenvə digər baş ağrıları, bel və boyun ağrıları,başgicəllənməserebrovaskulyar xəstəliklər (vuruş),çox sklerozvə digər demiyelinləşdirici xəstəliklər, Alzheimer xəstəliyi və sdemans sindromları, Parkinson xəstəliyi,distoniyalar,diskineziyalar,əsas tremor,narahat ayaq sindromuhərəkət pozğunluqları və neyrodegenerativ xəstəliklər kimiepilepsiya, myastenia gravisvə digər sinir-əzələ xəstəlikləri,yuxu pozğunluqları, sıxılma neyropatiyaları, periferik neyropatiyalar və buna bənzər xəstəliklərin diaqnostika və müalicə prosesləri təmin edilir.
- Elektrofiziologiya laboratoriyalarımızda beyin və onurğa beyni əməliyyatları zamanı EEG, EMQ, VEP, SEP, BAEP və tək lifli EMQ müayinələri ilə yanaşı, əməliyyatdaxili monitorinq də aparılır. Nevrologiya bölməmizin neyrooftalmologiya adlı alt bölməsi də var.
- İntraoperativ neyromonitorinqin məqsədi əməliyyat zamanı xəstənin beyin, beyin sapı, kəllə siniri və periferik sinirlərdən ibarət sinir toxumasının funksiyalarını qorumaqdır.
- Beyin və ya onurğa beyni zədələndikdə, təsirlənmiş nahiyədən asılı olaraq, insan hərəkət etmək, hiss etmək, eşitmək və ya danışmaq qabiliyyətini itirə bilər.
- Bunun qarşısını almaq üçün son illərdə beyin və onurğa beyni əməliyyatlarında intraoperativ neyromonitorinq geniş tətbiq edilir.
- İntraoperativ neyromonitorinq qrupu uyğun xəstədə əməliyyat əsnasında sinir toxumalarının funksiyasını qiymətləndirə və müdaxilə zamanı erkən dövrdə cərrahi müdaxilə nəticəsində yarana biləcək mümkün zərəri təyin edərək cərrahı məlumatlandıra bilər.
Bu məlumatlara uyğun olaraq, cərrah tez-tez cərrahi strategiyanı dəyişdirə bilər ki, xəstənin sinir toxumaları zədələnməsin. Beləliklə, əməliyyatdan sonra aşkarlana bilən danışma, hərəkət, eşitmə və ya duyğu funksiyalarının zədələnməsinin qarşısını almaq mümkündür.
Xəstənin sinir toxumalarının zədələnmə riski yüksək olan əməliyyatlarda intraoperativ neyromonitorinq zəruridir. Beyin və sinir cərrahiyyəsi və onurğa cərrahiyyəsi beyin və onurğa beyni əməliyyatlarında bu xidmətdən ən çox faydalanan şöbələrdir.
İntraoperativ neyromonitorinq bölməsinin komandası neyrofiziologiya üzrə təhsil almış nevroloq və texniklərdən ibarətdir. Bu komanda xəstənin bütöv sinir toxumasının zədələnə biləcəyi yüksək riskli əməliyyatlarda cərrahla yanaşı cərrahiyyə əməliyyatı həyata keçirir.
İntraoperativ neyromonitorinq qrupu əməliyyat zamanı cərrah və anestezioloqla sıx əməkdaşlıq edir.
Nevrologiya şöbəsi beyin, beyin sapı, onurğa beyni və sinir sistemindəki sinirlərlə məşğul olur. Nevrologiya şöbəsində bir çox xəstəliklərin diaqnozu və müalicəsi aparılır . nevrologiya şöbəsi; Serebrovaskulyar xəstəliklər kimi beyin funksiyalarından irəli gələn xəstəliklərin diaqnozu və müalicəsi ilə məşğul olur. Nevroloji xəstəliklərdən bəziləri;
- Parkinson,
- miqren,
- Alzheimer,
- epilepsiya,
- vuruş,
- meningit,
- demans,
- sinir-əzələ xəstəlikləri,
- onurğa beyni pozğunluqları,
- diskineziyalar,
- Yuxu pozğunluğu ilə əlaqəli xəstəliklər
- Yuxu apnesi,
- beyin şişləri,
- distoniya,
- Meninjiyom,
- narahat ayaqlar sindromu,
- Tremor Xəstəliyi (Əsas Tremor),
- Torakal çıxış sindromu,
- Əzələ distrofiyası kimi əzələ xəstəlikləri
- beyin anevrizması,
- Boyun yırtığı,
- Vertigo (başgicəllənmə),
- Neyropatik xəstəliklər (əllərin uyuşması, sidik cövhəri səbəbiylə diabet kimi xəstəliklər),
- Myasthenia gravis (əzələlər zəifləyir və asanlıqla yorulur),
- Amyotrofik yanal skleroz (ALS),
- Çoxlu skreloz,
- Bunlar serebrovaskulyar xəstəliklərdir.