Parazit qurdları, Tibbi Parazitologiya, Qurd xəstəlikləri, helminthologiya, Parazitlərin növü

Parazit qurdları

İnsan orqanizminə daxil olduqdan sonra immun sisteminə mənfi təsir göstərən və infeksion xəstəliklərə səbəb olan parazit qurdlarının genetik quruluşu öyrənilir.

Genetik araşdırmaların məqsədi həmin qurdların yaratdığı xəstəliklərin qarşısını almaqdır. Belə ki, parazit qurdu infeksiyası uzun illər davam edir və orqanizmdə müxtəlif xəstəliklərə, xüsusən uşaqlarda inkişafın pozulmasına səbəb olurlar.

Tibbi Parazitologiya

– insan parazitlərini onların törətdiyi xəstəlikləri onlarla mübarizə üsullarını öyrənən elmdir. Heyvan təbiətli parazitlərin 3 əsas qruplarına uyğun olaraq parazitologiyaya üç bölmə daxildir: protozoologiya, helminthologiya, aracxnoentomologiya (buğumayaqlılar). Parazitar xəstəliklər və ya invaziyalar – helmintlər (qurd xəstəlikləri) və ya parazitar buğumayaqlıların səbəb olduğu xəstəliklərin bir qrupudur. Əslində, parazitar xəstəliklər yoluxucu olur. İnfeksiyaları tək hüceyrəli orqanizmlər törədir, invaziyaları isə – heyvani mənşəli çoxhüceyrəli orqanizmlər. Digər orqanizmlər hesabına daimi və ya müvəqqəti yaşayan və onlardan bir yaşayış mühiti və qida mənbəyi kimi istifadə orqanizmlər parazit adlanır.

Qurd xəstəlikləri (helminthologiya).

İnsana helmintlərin 250-dən çox növ təsir göstərə bilər. Ölkəmizdə çoxsaylı təbii ocaqları olan əksər parazit qurdların insanlarda, məsələn, opistorxoz, metaqonimoz, şistosomoz kimi xəstəliklər törədən qurdların bizim çay və ğöllərimizdə aşkar olunması bioloq-parazitoloqlar tərəfindən təsdiq edilmişdir və bu qurdlara balıq ətindən yüksək yoluxma ehtimalı yüksəkdir. Yer əhalisinin əksəriyəti, yaşından asılı olmayaraq, parazitlərə yoluxub. Ətraf mühitdə parazitlər çoxdur. Tək qiqiyena qaydaları onlardan qorunmaq üçün yetərli deyil. Vaxt aşırı özünüzü yoxladıb, vaxtında parazitlərdən təmizlənsəz, bir çox xəstəliklərin yaranmasının qarşısı alınar. Təmiz şəhərlərdə bunu 6 aydan bir etmək kifayətdir.

Parazitlərin növü müxtəlifliyi, yayılması, mənşəyi və formalaşması;

Parazitlərin mikromorfologiyası, ultrastrukturu, histokimyəvi göstəriciləri, say dinamikası; Parazitlərin biologiyası və fərdi inkişafı;

Parazitlərlə yoluxmanın mövsümdən, mühit amillərindən, sahiblərin populyasiya və yaş strukturundan asılı olaraq dəyişkənliyi;

Su heyvanlarının parazit faunasının müqayisəli-ekoloji təhlili;

Parazit-sahib münasibətlərinin biokimyəvi əsasları;

Müxtəlif sistematik qruplardan olan parazitlərin epizootoloji və epidemioloji əhəmiyyəti;