Qalxanabənzər vəz xəstəlikləri orqanizmdə hansı fəsadlara yol açır?
Qalxanabənzər vəzin hər xəstəliyi özünəməxsus fəsadlar yaradır. Hipotireoz orqanizmdə metabolik prosesləri zəiflədir və ürək, qan-damar sistemində, həzm sistemində ciddi dəyişikliklər törədir. Həmçinin, saç tökülməsi, dırnaqlarda kövrəklik, dəridə quruluq, halsızlıq, yorğunluq, bədən kütləsinin artması, bədən temperaturunun aşağı düşməsi, soyuğa davamsızlıq, yuxululuq, süstlük, depressiv hallar, oynaqlarda ağrılar, yaddaşın zəifləməsi müşahidə olunur. Tireotoksikoz (qalxanabənzər vəz hormonlarının artıq miqdarda sekresiya olunması) – sinir sisteminin həssaslığının artması, oyanıqlıq, əsəbilik, ağlağanlıq, səbirsizlik, bədən temperaturunun artması, tərləmə, arıqlama, gözlərdə bərəlmə, ürək, qan-damar sisteminində dəyişikliklər: ürəkdöyünmənin artması, aritmiya, arterial hipertenziya, bədəndə və əllərdə əsmə, yuxusuzluq, ishal kimi əlamətlərlə özünü göstərir.
Qalxanabənzər vəzin müayinəsi nə zaman məsləhət olunur?
-Əgər yuxarıda qeyd olunan simptomlar varsa, qanda qalxanabənzər vəzin hormonları (TSH, fT4, fT3, ehtiyac olarsa antiTPO, antiTQ, TRAb) mütləq yoxlanmalıdır və USM olunmalıdır.
-Qalxanabənzər vəz xəstəliklərində cərrahi müdaxilə hansı hallarda göstərişdir?
-Cərrahi müdaxilə aşağıdakı hallarda olunur: qalxanabənzər vəz xərçəngi; ətraf toxuma və orqanları sıxan, döş sümüyü arxasına sirayət edən, kosmetik defekt və ya funksional avtonomiya yaradan düyünlü ur; konservativ müalicə effektsiz və mümkünsüz olan tireotoksikozlar.
-Deyirlər ki, endokrin patologiyalı xəstələrə yalnız hormon müalicəsi təyin olunur, bu doğrudurmu?
-Xeyr, bu tamamilə yanlış fikirdir. Hormonal müalicə orqanizmin öz hormonları lazımi səviyyədə sekresiya olunmadıqda təyin olunur. Məsələn, hipotireoz xəstəliyində levotiroksinlə müalicə təyin olunur.
-Qalxanabənzər vəz xəstəlikləri mayalanma prosesinə və hamiləliyin gedişatına maneə törədə bilərmi?
-Bəli, maneə ola bilər. Bu əsasən hipotireoz xəstəliyində baş verir. Buna görə də hamiləlik planlaşdıran bütün qadınlara tireoid hormonlarını yoxlamaq məsləhət olunur. Bunu da vurğulamaq lazımdır ki, hamilə qadınlarda TSH norması digər şəxslərlə müqayisədə fərqlənir.
-Qalxanabənzər vəzin bütün problemləri yod defisiti ilə əlaqədardır, bu nə dərəcədə doğru fikirdir?
-Bu heç də doğru fikir deyil. Yod çatışmazlığı bir xəstəliyə gətirib çıxara bilər, o da endemik urdur. Bu xəstəlik qalxanabənzər vəzin ölçülərinin böyüməsi, strukturunun dəyişməsi ilə müşayiət olunur (əsasən qanda hormonlar normal olur).
-Qalxanabənzər vəzin funksiyasının pozulması
-Əgər dirsəklərdə dəri həddən artıq quru və coddursa, onda hipotireoza şübhə yarana bilər və qalxanabənzər vəzin hormonal funksiyası yoxlanmalıdır.
-İstənilən xəstəliyin səbəbi passiv həyat tərzi, hərəkətsizlik, düzgün olmayan qidalanma, pis vərdişlərdir. Sağlam qalmaq istəyirsinizsə, bütün bunlara əməl edin, siqaretdən, alkoqollu və enerjili içkilərdən uzaq durun, təbiətdə çox olun, çox gəzin. Hamınıza sağlam həyat və könül xoşluğu arzulayıram.