Ümumi qan analizi
- Qan hüceyrələri bunlardır:
- Eritrositlər, leykositlar və trombositlər.
- Analizlərin düzgün verilmə qaydası:
- Əksər hallarda qan səhər saatlarında ac qarına götürülür.
- Bu o deməkdir ki, son qida qəbulu azı 8 saatı (ideal olaraq isə 12 saatdan az olmayaraq) keçməlidir.
- Bu müddət ərzində su qəbulu analizə əks təsir göstərmir. Şirə, çay, qəhvə də qanın ümümi göstəricilərinə təsir edə bilər.
- Analizdən 1-2 gün əvvəl rasiondan spirtli içki çıxarılmalıdır.
- Analiz verməzdən əvvəl siqaret çəkmək, ağır fiziki iş görmək və idmanla məşğul olmaq olmaz.
- Qan analizini verməzdən əvvəl rentgen və USM, fizioterapiya, massaj prosedurlarından keçmək məsləhət görülmür. Bütün bunlar analizin nəticələrinə təsir edə bilər.
Qanın klinik analizi
- Qanın ümumi analizi klinik analiz olub orqanızmin vəziyyəti haqda ilkin fikir yaradır.Diaqnozundan asılı olmayaraq bütün pasientlər qanın klinik müayinəsindən keçməsi tövsiyə olunur.
- ✓ eritrositlər
- ✓ leykositlər
- ✓ trombositlər
- ✓ EÇS ( ROE )
- ✓ hemoqlobin
- ✓ leykositlərin formaları faizlə
- ✓ leykositlərin formaları mütləq rəqəmlə
- və s.
Hemoqlobin
Talassemiya hemoqlobinin sintezinin pozulması ilə ortaya çıxan irsi xəstəlikdir. Genetik patologiya Asiya, Yaxın və Orta Şərq xalqları, afro-amerikalılar arasında daha çox yayılmışdır. Kliniki təzahürlər müxtəlifdir və talassemiyanın formasından asılıdır. Bəzən xəstəlik həyatın ilk günlərində diaqnoz qoyulur, digər hallarda uzun müddət asimptomatikdir. Yüngül formaları olan xəstələr rahat şəkildə yaşayır və dərman terapiyasına ehtiyac duymurlar. Xəstəliyin şiddəti mutasiyaya uğramış genlərin sayından asılıdır; yüngül formalarda heç bir simptom yoxdur, ağır formalar tez-tez qan dövranı pozğunluqları ilə çətinləşir və ürək-damar xəstəliklərinin inkişafına səbəb olur.
Xəstəliyin inkişafının səbəbi, hemoglobinin formalaşmasında iştirak edən zülal olan globin zəncirlərinin sintezi haqqında məlumat daşıyan gendə mutasiyadır. Nəticədə onun istehsalı dayanır və ya daha az miqdarda baş verir, qan hüceyrələri məhv olur, anemiya inkişaf edir. Talassemiyanın homozigot forması hər iki valideyndən ötürülmüş iki qüsurlu genin olması ilə xarakterizə olunur. Heterozigot variantda insan valideynlərdən birindən ötürülmüş dəyişdirilmiş genin daşıyıcısına çevrilir.
- · Hemoqram parametrlərində ertirositar indekslər talasemiyaya və ya digər hemolqlobinopatiyalara şübhə yaradırsa
- · Evlilik öncəsində, hamiləlik və doğum planlaması zamanı cütlüklərə
- · Körpələrdə həyatlarının 3-6 ayları arasında ortaya çıxan - dəridə soğunluq, saralma, qarında şişkinlik, qidalanma zamanı tez yorulma şikayətləri varsa
- · Biri və ya hər ikisi talasemiya daşıyıcısı olan valideynlərin uşaqlarına
Laborator müayinələr
- BƏLĞƏMİN ÜMUMİ ANALİZİ
- BİOMATERİALIN MİKROSKOPİYASI
- BOŞLUQ MAYELƏRİNİN MÜAYİNƏSİ (TRANSSUDATLAR VƏ EKSSUDATLAR)
- BÖYRƏK DAŞININ ANALİZİ
- DEMODEKSİN TƏYİNİ
- HEMOQLOBİN
- HEMOQLOBİNİN ELEKTROFOREZİ (HPLC)
- KRİSTALOQRAMMA
- LİKVOR/ONURĞA BEYİN MÜAYİNƏSİ
- MƏDƏ ŞİRƏSİNİN PH-NIN TƏYİNİ
- PATOGEN GÖBƏLƏKLƏRİN TƏYİNİ
- PROSTAT VƏZİ ŞİRƏSİNİN MÜAYİNƏSİ
- QAN QRUPU UYĞUNLUĞU
- QAN QRUPUNUN VƏ REZUS FAKTORUN TƏYİNİ
- QANIN MANUAL MİKROSKOPİYASI
- QANIN ÜMUMİ ANALİZİ
- RETİKULOSİTLƏRİN TƏYİNİ
- RİNOSİTOQRAMMA
- SİNOVİAL MAYENİN MÜAYİNƏSİ
- SKABİYESİN TƏYİNİ
- SPERMOGRAMMA MÜAYİNƏSİ (2010-CU İL ÜST NORMALARI ƏSASINDA)
- UROGENİTAL YAXMANIN MİKROS
Laboratoriya nəticələri
bioloji və analitik amillərin təsirinə məruz qalır. Əgər analitik variasiya (dəyişkənlik) testin icra olunma şərtlərindən asılıdırsa, bioloji dəyişkənlik bir çox amillər kompleksindən asılıdır. Bioloji dəyişkənlik faktorları (fizioloji amillər, ətraf mühit amilləri, nümunə götürmə şəraiti, toksik və müalicəvi amillər) laboratoriya nəticələrinə təsir göstərə bilər. Onlardan bəziləri patoloji prosesdən asılı olmayaraq laborator nəticələrin referens dəyərlərindən həqiqi olaraq çıxa bilir. Bu amillərə aşağıdakılar daxildir: fizioloji qanunauyğunluqlar (irqin, cinsin, yaşın, bədən tipinin, fərdi fəaliyyətinin xarakteri və həcminin, qidalanmanın təsiri); ətraf mühit amilləri (iqlim, geomaqnit amilləri, ilin və günün vaxtı, yaşayış mühitində su və torpağın tərkibi, sosial mühit); peşə və məişət zəhərli maddələri (alkoqol, nikotin, narkotik) və yatrogen təsirlər (diaqnostik və müalicəvi prosedurlar, dərmanlar); analiz nümunəsinin götürmə şərtləri (qida qəbulu, fiziki fəaliyyət, bədən mövqeyi, nümunə götürmə zamanı stres) və s.